Suiker. Er is veel om te doen. Voorstanders, tegenstanders. In dit artikel alle achtergrondinformatie over suiker. Je krijgt antwoord op wat het precies is, waar het allemaal in zit, waar suiker vandaan komt, of het verslavend is en of suiker nou goed of slecht is.

Suiker, ook wel sacharose genoemd, is een zoete stof die van nature voorkomt in voedingsmiddelen. Het behoort tot de koolhydraten. Suiker wordt als smaakmaker toegevoegd aan bewerkte producten, zoals frisdrank, chocola, snoep en gebak. Naast suiker worden ook stroop en honing gebruikt om producten mee te zoeten. Stroop en honing bevatten ook suiker.

Natuurlijke bronnen van suiker

Suiker komt van nature voor in voedingsmiddelen zoals fruit, maïs, suikerriet en suikerbiet. Ook bestaat er melksuiker (lactose) en vruchtensuiker (fructose). Aardappels en granen bevatten ook suikers in de vorm van zetmeel. Suiker gemaakt uit riet-of bietsuiker wordt wel kristalsuiker genoemd.

Er zijn verschillende soorten suiker. Veel voorkomende zijn:
Kristalsuiker (uit suikerbieten of suikerriet)
Glucosestroop (vloeibare suiker), gewonnen uit bijvoorbeeld mais, aardappelen of tarwe
Glucosefructosestroop (vloeibare suiker)
Honing
Siropen (zoals ahorn en agave)
Fruit (bijvoorbeeld appels en sinaasappels) bevat van nature suiker.
Ook in melk komt van nature suiker voor (melksuiker of lactose).

Wat doet suiker in je lichaam?

Suiker levert energie om de dag door te komen. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat je kunt denken en bewegen. Maar er zitten geen vitamines, mineralen en vezels in.

Leven zonder suiker

Hoeveel of hoe weinig suiker je moet of mag eten, weten we niet precies. Daar zijn in Nederland geen officiële adviezen over. Wil je op je gewicht letten? Eet het dan niet te vaak en te veel. Als je minder suiker wil eten, kijk dan goed op het etiket. Er bestaan veel producten waaraan suiker is toegevoegd, ook als je dat niet makkelijk kunt herkennen op het etiket. Helemaal zonder suiker leven is lastig. Suiker komt namelijk ook van nature voor in producten zoals fruit en melk.

Energie uit andere producten

Energie uit suiker is snel beschikbaar en kan worden gebruikt voor bijvoorbeeld je hersenen en spieren. Als je je energie uit andere voedingsmiddelen wil halen, zoals volkorenproducten, dan heeft je lichaam langer nodig om het op te nemen.

Zijn bepaalde suikers beter dan andere?

Sommige mensen denken dat honing, rietsuiker of agavesiroop beter voor je is dan gewone kristalsuiker omdat het ‘natuurlijker’ zou zijn, maar dat is niet waar. Ook kristalsuiker is een natuurlijk product, het komt uit suikerbieten of suikerriet. Als je inzoomt op al deze suikersoorten dan zie je dat ze eigenlijk allemaal bestaan uit glucose en fructose.
Alle suikers bevatten ongeveer evenveel calorieën. In fruitstroop, ahornsiroop en honing zitten net iets minder calorieën, omdat het ook water bevat.

Verwerking van suiker door het lichaam

Alle soorten suiker (dus ook honing en siroop) worden door het lichaam op dezelfde manier verwerkt. Suiker wordt in de darm afgebroken tot glucose en fructose en dan via de bloedbaan opgenomen in de lever. De lever zet fructose om in glucose, dat gebruikt wordt voor de energievoorziening.

Word je dik van suiker?

Van suiker op zichzelf word je niet dik. Te veel suiker eten of drinken kan wel bijdragen aan het ontstaan van overgewicht, maar als je het niet te veel en te vaak gebruikt, word je echt niet meteen dik. Het gaat om de balans. De helft van alle suiker die we in Nederland binnenkrijgen komt uit extra’s zoals snoep, koek, gebak en frisdrank. En die heeft je lichaam niet nodig. Daar valt dus flink wat winst te behalen.

Relatie overgewicht en suiker

Er is veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen overgewicht en (vloeibare) suiker. Een voorbeeld hiervan, waaruit de relatie duidelijk blijkt, is een groot onderzoek onder Nederlandse kinderen. Dit liet zien dat kinderen die anderhalf jaar lang elke dag een blikje suikerhoudende frisdrank dronken, meer toenamen in gewicht dan kinderen die een suikervrij drankje kregen.

Is suiker slecht voor je?

Dat kun je niet zo stellen. Sommige mensen beweren dat er verband is tussen suiker en vermoeidheid of hyperactiviteit. Maar dit is niet wetenschappelijk bewezen. Hoe komt het dan dat het wel zo lijkt? Als je teveel suiker eet dan loop je kans dat je te weinig andere voedingsstoffen binnenkrijgt. Hierdoor kan je vermoeid raken of darmklachten krijgen zoals diarree. Kinderen kunnen zich onrustiger gedragen. Of het kan te maken hebben met de omstandigheden. Op een feestje gedragen kinderen zich misschien vanzelf al drukker.

Pas op met te veel fructose

Wel moet je opletten met teveel fructose (fruitsuiker). Sommige mensen krijgen darmproblemen als ze meer dan 50 gram fructose binnenkrijgen zoals een opgeblazen gevoel en dunne ontlasting. Dit komt vooral voor bij jonge kinderen die te veel appelsap drinken. Appelsap bevat relatief veel fructose, ongeveer 5 gram per 100 milliliter.

Gaatjes en tandbederf

Als je vaak kiest voor producten met suiker, dan is de kans op gaatjes in je tanden en kiezen groot. Om tandbederf te voorkomen kun je het beste niet vaker dan 4 keer per dag iets met suiker eten of drinken, buiten de 3 hoofdmaaltijden om. Dit geldt ook voor andere voedingsmiddelen, want ook zuren uit fruit kunnen tanderosie veroorzaken.

Is suiker verslavend?

Nee. Als je geen suiker eet, krijg je geen ontwenningsverschijnselen, zoals bij drugs, alcohol of nicotine. Je gaat er ook niet steeds meer van eten om hetzelfde (prettige) gevoel te krijgen. We hebben ook geen grotere behoefte aan suiker als we het een tijdje niet gegeten hebben.
Verder wordt het hebben van eetbuien soms in verband gebracht met een verslaving. Vaak is dit geen verslaving, maar heeft het te maken met verveling of stress. Bovendien wordt bij eetbuien niet alleen suiker, maar ook vet gegeten.

Tips om minder suiker binnen te krijgen

Drink bij voorkeur water
Doe geen suiker in je koffie of thee
Drink niet te veel vruchtensappen, want ook hierin zit suiker
Suikerrijke frisdranken kun je vervangen door varianten zonder suiker
Eet minder koekjes, chocolade, snoep en gebak
Er zit ook suiker in de producten die je koopt. Kijk eens op het etiket als je iets koopt.
Er zijn veel verschillende benamingen voor suiker, die niet allemaal heel eenvoudig te herkennen zijn. Voorbeelden zijn: dextrine-maltose, glucosestroop, fructosestroop en glucosefructosestroop.

Bron: voedingscentrum

---