Je partner zegt: ‘Schat, ik moet je iets vertellen. Ga even zitten. Als kind ben ik seksueel misbruikt.’
Het zal je maar gebeuren. Je eigen lief die je deze bekentenis doet, schoorvoetend en met een duidelijke trilling in zijn stem. Wat moet je in hemelsnaam doen? En wat niet? Hierover stond niks in het handboek van relaties dat je ooit gelezen hebt. Je ziet zijn blik en weet niet hoe die te beantwoorden. Kun je een arm om hem heen leggen? Mag dat? Ineens lijken de regels van je relatie drastisch te zijn verandert. Jouw eerste reactie is om hem te troosten. Ineens zie je het kleine jongetje dat hij ooit geweest is.
Waarom vertel je mij dit?
Het is van groot belang om een paar dingen helder te krijgen. Hij/zij vertelt je dit namelijk met een reden. Dat kan zijn: ‘Ik heb het nog nooit iemand vertelt en het komt nu allemaal terug naar aanleiding van ….’ of ‘Ik heb het verwerkt. Ik heb er doorgaans geen last meer van, maar ik vond dat je het moest weten.’ Of alles wat daar tussen ligt. Het maakt nogal verschil of het trauma op dit moment nog in de weg zit. Het is dus ook van groot belang dat je er achter komt wat zijn reden is om dit aan jou te vertellen. Stel vragen in die richting. Als hij nog helemaal aan het begin staat van enige verwerking, kun je samen met hem kijken naar de mogelijkheden van therapie of counseling. Je kunt informatie verzamelen en dit samen met hem doornemen.
Staat hij er al wat verder van af, dan kan het zijn dat hij je vooral op de hoogte wil brengen. Wellicht heeft hij nog restverschijnselen (bepaalde gewoontes, seksuele voorkeuren, angsten) waarmee hij heel goed kan leven, maar die als je zijn geschiedenis niet kent, ‘raar’ lijken.
Registreer en erken je eigen gevoelens
Er gebeurt nogal wat in jou als je zoiets hoort. Een heleboel gevoelens dringen zich op. Verdriet en pijn dat je lief dit heeft moeten doormaken. Boosheid op de daders. Shock dat die dingen gebeuren. Ongeloof, woede, onbegrip: Allerlei emoties zijn op dat moment voor jou aan de orde. Registreer je gevoelens. Benoem ze als je kunt naar je partner toe. ‘Daar schik ik van’ of ‘Ik merk dat ik heel boos ben op de dader’. Hoe eerlijker jij kunt benoemen wat er in je omgaat, hoe beter. Het is niet noodzakelijkerwijs een goede strategie om die gevoelens ook uit te leven. Je partner heeft er waarschijnlijk weinig aan, wanneer je op hoge poten naar de dader stapt en genoegdoening eist (of hem/haar slaat). Hoe begrijpelijk die reactie ook is, daarmee maak je de zaak meestal niet gemakkelijker voor je lief.
Vraag naar de gevoelens van je partner
Hoe voelt je lief zich ten opzichte van wat er gebeurd is? Mensen die seksueel misbruikt zijn, hebben vaak loyaliteit naar de dader toe, zeker als het een familielid betreft. Dit is voor mensen die het niet hebben meegemaakt vaak moeilijk invoelbaar. Toch is het belangrijk dat je die werkelijkheid niet ontkent, je partner niet ‘fout’ maakt, omdat hij de dader niet afvalt. Laat in je handelen naar de dader toe in elk geval je partner leidend zijn. Het is immers zijn geschiedenis, zijn verleden, niet het jouwe.
Je partner leeft al veel langer met deze feiten dan jij. Hij heeft er al jaren over na kunnen denken en een vorm kunnen vinden om er mee te leven. Als je daar als een olifant in een porseleinkast doorheen dendert, kun je veel schade doen. Je wilt toch niet dat je partner de dader tegenover jou moet verdedigen?
Zoek hulpbronnen voor jezelf
In veel relaties waarin seksueel misbruik bij één van de partners bekend wordt, maakt men de fout dat alles ineens draait om dit ene gegeven. Degene die misbruikt is, wordt in een slachtofferrol geduwd. Ontzien, omdat hij een moeilijke jeugd heeft gehad. Je gaat op eieren lopen. Seksualiteit en intimiteit verdwijnen als sneeuw voor de zon, zeker als dit voor je lief moeilijk is. Ontoelaatbaar gedrag wordt aan het misbruik toegeschreven en getolereerd, in plaats van gecorrigeerd. Als je niet uitkijkt ga je voorbij aan je eigen gevoelens, aan je eigen pijn. Terwijl die mogelijk meer acuut is dan die van je partner. Jij hebt dit rauw op je dak gekregen.
Zoek een klankbord, een lotgenotengroep voor partners, zoek je heil bij vrienden of vriendinnen die je vertrouwt. Vertel je lief wél dat je hulp voor jezelf zoekt, zeker als het gaat om mensen die hij ook kent. Hij heeft zijn geheim aan jou toevertrouwd, maar heeft er mogelijk moeite mee als jij het verder vertelt. Ga niet mee in geheimhouding! Het geheim houden van seksueel misbruik is een onderdeel van het probleem dat seksueel misbruik heet. Natuurlijk kun je rekening houden met hem als hij zich bij een keuze van gesprekspartner niet comfortabel voelt, maar jij hebt een klankbord nodig. Zorg ervoor dat je niet in je eentje met al die gevoelens blijft worstelen.
Blijf in gesprek
Praat over je gevoelens. Zorg dat je in gesprek blijft over belangrijke zaken uit de relatie. Lees boeken over seksueel misbruik en vraag gericht of wat er in die boeken staat voor hem ook zo geldt. Maak het niet zwaarder dan het is: het is een feit dat in zijn verleden gebeurd is. Als hij er vandaag nog last van heeft, praat over welke last hij er vandaag van heeft. Het helpt om te blijven zien dat het in het verleden gebeurd is. Je lief is nu niet meer die kleine jongen die het allemaal overkwam. Hij is nu de man waar je van houdt en blijf hem vooral zien als die man. Blijf hem benaderen als die man. Blijf hem aanspreken in zijn volwassen hoedanigheid.
En als het kleine jongetje af en toe zijn snuit laat zien, dan kun je hem wellicht troosten. Als je partner dat wil.
p.s. Voor de leesbaarheid ben ik uitgegaan van een mannelijke partner, overal waar hij staat kun je ook zij lezen.
De virtuele boekentour
De uitdaging: 20 blogs in 20 weken
Elke week op een andere website. Zal het me lukken om steeds weer een interessant artikel te schrijven over helen van seksueel misbruik?
Maak elke week kennis met een andere website en lees vanuit allerlei invalshoeken over helen van seksueel misbruik.
Volg de tour wekelijks via de links onder in deze blog, of ga naar www.helenvanseksueelmisbruik.nl voor het tourschema.
Volgende week is de ‘Virtuele Boekentour’ te gast bij: http://www.evenwichtigleven.nl
met een artikel over: Seksueel misbruik en acupunctuur
De blog van vorige week vind je op: http://www.wecan.nl
Nieuws:
Op 21 juni 2014 organiseer ik in samenwerking met Lien Daams van JeBesteBest een partnerdag in Arnhem. Meer informatie: http://helenvanseksueelmisbruik.nl/partnerdag-arnhem/
Juist over dit thema gaat het symposium ‘Partner in beeld’.
Nieuws:
Op 9 april 2016 organiseert het netwerk ‘Hulpverlening na seksueel misbruik’ een symposium over Partners van mensen die seksueel misbruik hebben meegemaakt. Inschrijven kan nog: http://symposium.hulpverleningnaseksueelmisbruik.nl