Wist je dat voor elk kind dat vertelt over seksueel misbruik er negen andere kinderen zijn die, tot ver in hun volwassenheid, hun mond houden. Die het geheim zelfs soms mee hun graf in nemen. Het eerste wat je als ouder kunt doen is je kind een compliment geven: ‘Wat goed dat je het komt vertellen’. Dit is één van tips van deskundige Ivonne Meeuwsen.

Geef jezelf ook een groot compliment

Haal een paar keer diep adem en besef dat je het als ouder goed hebt gedaan. Het feit dat je kind naar je toe komt, betekent dat jij openheid hebt geboden, vertrouwen hebt verdiend. Het betekent dat jouw kind zich veilig voelt om naar je toe te komen, ook met dingen die het zelf moeilijk vindt. Ook als het tot geheimhouding gemaand wordt of zelfs bedreigd is, wat vaak voorkomt.

Stel jezelf de belangrijkste vraag

De belangrijkste vraag is niet ‘Wat is er precies gebeurd?’ Natuurlijk komt er een tijd dat je wilt weten wat en hoe. Maar je kind zit voor je neus en heeft je nodig. Wat heeft jouw kind op dit moment nodig? Dat is de vraag die vooraan moet staan, de belangrijkste vraag. Vaak weet je daar zelf ook het beste het antwoord op. Soms is het een knuffel, soms is het bevestiging. Het ene kind wil graag dat er onmiddellijk actie naar de dader volgt, het andere kind vindt dat juist afschuwelijk en wil vooral dat ze weer gewoon haar huiswerk kan doen. Eén ding hebben alle kinderen, die over seksueel misbruik vertellen, met elkaar gemeen: Ze willen dat het stopt!

Wat is de volwassen reactie op seksueel misbruik?

Wat is de volwassen reactie op seksueel misbruik bij je kind? Het is niet eenvoudig om daar eenduidig antwoord op te geven, maar ik ga zelf altijd uit van deze lijst, de 5 B’s:

Bescherming
Zo goed als binnen jouw mogelijkheden past, bied je je kind aan om hem/haar te beschermen. ‘Ik ga mijn best doen om er voor te zorgen dat dit niet meer gebeurt’, is een voorbeeld van een passende belofte.
Bekrachtiging
Vertel je kind het goede heeft gedaan door het te vertellen. Dit kan je bijna niet vaak genoeg zeggen. Hoe trots je bent dat ze jou dit verteld heeft. Zeggen dat ze altijd met je mag praten, ook als het moeilijk is.
Bevestiging
Laat je kind weten geen schuld had aan wat er is gebeurd. Hardop zeggen dat het nooit had mogen gebeuren en dat het niet zijn/haar schuld is.
Benoemen
Geef aan wat het met je doet. Een kind merkt heus wel als je schrikt, boos wordt of hoe je ook reageert. Dat hoef je niet weg te stoppen, maar je moet er ook niet vanuit handelen. Het beste kun je benoemen wat het met je doet en vertellen dat je eerst eens goed moet nadenken over hoe je hiermee verder gaat.
Beschikbaar zijn
Sommige kinderen laten proefballonnetjes op. Vertellen een relatief klein incident om de stemming te peilen. Bereid je voor op mogelijke uitbreiding van het verhaal en luister ernaar. Soms trekken kinderen hun verhalen in, omdat ze bang worden voor de consequenties van het vertellen of voor sancties van de dader. Blijf beschikbaar.

Kom er op terug

Je hoeft niet alles in één keer op te lossen, maar kom er wel op terug. Bespreek met je kind wanneer je er op terug komt en zorg dat je dat uit jezelf doet. Als jij er niet op terugkomt, dan blijft het kind er in zijn of haar eentje mee zitten. Denk niet te gemakkelijk ‘Ze is er wel overheen’, of ‘Hij is veerkrachtig’. Wat er uitziet als veerkracht kan gemakkelijk een overlevingsmechanisme zijn waarmee hij of zij zich staande weet te houden, maar waaronder een wereld van trauma schuilgaat.

Lees hier het hele artikel van Ivonne. Zij geeft daarin onder andere ook antwoord op de vraag:
‘Wat helpt kinderen seksueel misbruik verwerken?’
Ook licht zij toe waarom de volgende belangrijkste vraag te stellen:
‘Wat heeft jouw kind op dit moment nodig?’

Je vindt er eveneens informatie over het Symposium dat Ivonne organiseert.

---