Sinds begin 2000 wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar de impact van psychedelica op psychiatrische ziektebeelden. Ieder onderzoek bevestigd weer dat psychedelica snel werken en langdurig effect hebben. Op steeds meer plekken in de wereld wordt psychedelica al ingezet in de gezondheidszorg. Uit onderzoek blijkt dat een behandeling met psychedelica wel tot 14 maanden effect kan hebben. De resultaten zijn groot, maar hoe gaan we dit implementeren in de gezondheidszorg en vanaf welke leeftijd?

De werking van psychedelica

Psychedelica werken op verschillende manieren. De meeste psychedelica hebben invloed op de neurotransmitters in de hersenen, voornamelijk serotonine. De binding van psychedelica aan de 2A-receptor (serotonine) zorgt voor het geestverruimende effect wat zoveel resultaat oplevert bij psychische aandoeningen.

Daarnaast zorgt psychedelica ervoor dat de Default Mode Network (DMN) die verantwoordelijk is voor gedachten, overtuigingen en ideeën tijdelijk uitgeschakeld wordt. Hierdoor zetten gebruikers letterlijk hun gekleurde bril af en ervaren ze de wereld en prikkels oordeelloos. Dit leidt tot meer empathie en het sneller openstaan voor andermans ideeën en gedachten.

Verder heeft psychedelica een belangrijke invloed op de neuroplasticiteit van de hersenen. LSD, MDMA en psilocybine kunnen zelfs sterke invloeden bewerkstelligen tussen neuronen. Waardoor het brein kan herstellen en regenereren.

Psychedelica in de gezondheidszorg

Op dit moment wordt psychedelica alleen nog experimenteel ingezet in de Nederlandse gezondheidszorg. In een klinische setting worden psychedelica toegediend en gecombineerd met psychotherapie. De resultaten zijn zeer gunstig. Per direct is er een duidelijk verschil te merken en nemen klachten en symptomen af. Soms maandenlang achter elkaar. Er zijn ook onderzoeken gedaan waarbij de klachten helemaal verdwenen, zoals bij soldaten met PTSS.

Depressie onder jongeren neemt toe

Ondertussen ontstaat er een negatieve trend onder jongeren. Steeds meer jongeren kampen met een depressie. In 2020 waren dubbel zoveel jongeren depressief dan in 2014. Deze trend is deels te wijden aan de coronacrisis, maar ook de sociale leefwereld van jongeren is rap veranderd door social media.

Jongeren tussen de 12 en de 18 jaar die kampen met een depressie hebben weinig behandelingsmogelijkheden. Er wordt veelal gebruikt gemaakt van cognitieve gedragstherapie en psychotherapie. Indien nodig wordt er ook antidepressiva ingezet. Deze medicatie onderdrukt de symptomen, maar verhelpt ze niet. Nu de leeftijd voor drank en drugs naar 18 jaar is gegaan valt deze doelgroep tussen wal en schip bij de onderzoeken naar inzet van psychedelica in de behandeling.

Terwijl juist jongeren in hun belangrijkste ontwikkelingsjaren baat hebben bij een snelle en effectieve behandeling van depressie. Hoe kunnen we in de toekomst jongeren betrekken bij de inzet van psychedelica? Wellicht door meer onderzoek te doen naar de chemische variant? Zo werd 6-APB ontwikkeld als niet-neurotoxisch alternatief voor MDMA. En 5-MAPB als de minder stimulerende variant van 6-APB. Verdere doorontwikkeling zou kunnen leiden tot een chemische psychedelica met minder bijwerkingen, maar hetzelfde grote effect als reguliere MDMA. Zo zou de weg vrijgemaakt kunnen worden voor behandeling van minderjarigen.

---