(On)vruchtbaarheid kent vele oorzaken. In dit artikel gaan we in op de oorzaken van slechte kwaliteit van sperma. Je leest ook tips hoe je de kwaliteit kunt verbeteren.

Oorzaken (on)vruchtbaarheid bij de man

Er zijn vele oorzaken waarom het sperma van de man slecht van kwaliteit is of waarom een man onvruchtbaar is (geworden). Oorzaken zijn zoal:

• Hormoonstoornissen
• Een afgesloten zaadleider
• Niet-ingedaalde zaadballen
• Een varicocèle (dit is een spataderkluwen in de balzak). Een operatie biedt niet altijd een oplossing
• Een (kinder)virusziekte, zoals de bof, kan ook leiden tot verminderde vruchtbaarheid
• Chemotherapie en bestraling bij de behandeling van (kinder)kanker
• Het werken met en binnen krijgen van bepaalde chemische stoffen
• Slechter ontwikkelen van de zaadbal tijdens zwangerschap (mogelijk door opeenstapelen van slechte stoffen in vetweefsel moeder)
• Werken in een te warme omgeving, waardoor de temperatuur in de balzak te hoog wordt
• Geen levende of te weinig zaadcellen in het sperma
• Slecht bewegelijke zaadcellen waardoor ze niet of moeilijk de eicel binnendringen
• De spermacellen hebben een afwijkende vorm

Hoe kan je kwaliteit van sperma verbeteren

Er zijn een aantal oorzaken van slechte kwaliteit sperma waar je als man zelf invloed op hebt. We noemen er een aantal:

Stop of ga niet roken
Naast alle lichamelijke nadelen van roken, beïnvloedt het ook de kwaliteit van het sperma. Gevolg van roken: minder gezonde zaadcellen (moeilijk binnendringen van de eicel)

Alcohol en verdovende middelen
Alcohol en drugs hebben ook negatief effect op de kwaliteit van het sperma. Gevolg van alcohol drinken en gebruik van verdovende middelen is het minder aanmaken van zaadcellen en ook minder kwaliteit van het zaad. Het is wel zo dat wanneer de drugs het lichaam heeft verlaten, de spermaproductie weer toeneemt.

Strakke kleding
De zaadballen (testikels) hangen buiten het lichaam. Je maakt namelijk het beste / meeste zaad aan bij een temperatuur van 35 graden in de zaadballen. Loszittende kleding voorkomt oplopen van temperatuur.

Voeding en gewicht
Te weinig vitamine C en zink is eveneens nadelig voor de kwaliteit van het sperma. Voldoende fruit, verse groenten en vis/vlees eten is daarom belangrijk. Hou ook je gewicht in de gaten. Zowel over- als ondergewicht is ook nadelig voor de kwaliteit. Lichaamsgewicht heeft namelijk invloed op de hoeveelheid en beweeglijkheid van de zaadcellen.

Stress
Voorkom stress. het heeft namelijk een negatief effect op de kwaliteit van sperma.

Werk
Als je zittend werkt, loopt de temperatuur van de testikels op. Voorkom ook het werken met gevaarlijke stoffen. Bekende risicogroepen zijn schilders en kwekers.

Beweging
Ook lichaamsbeweging belangrijk. Probeer dagelijks een halfuur matig intensief achter elkaar te bewegen. Bijvoorbeeld een stevige wandeling.

Vermijd externe warmte
Een kinderwens? Hou dan de testikels op juiste temperatuur. Door de hoge temperatuur warmen ook de testikels op en dat komt de spermaproductie niet ten goede. Dit advies geldt ook voor gebruik van een elektrische deken of lang in een warm bad liggen.

Ben zuinig met zaad
Beter is het om niet meerdere keren per dag een zaadlozing te hebben. Het aantal rijpe zaadcellen neemt dan rap af en dus minder zaadcellen pr lozing. Aan de andere kant is te weinig klaarkomen ook weer niet goed. Het beste is om ongeveer elke drie tot vijf dagen een zaadlozing te hebben.

Spermakwaliteit gaat achteruit

Volgens sommige deskundigen stevenen we af op zwangerschap alleen nog via IVF. Ze veronderstellen dit omdat uit diverse onderzoeken blijkt dat gezonde mannen zo’n 20 jaar geleden nog gemiddeld 60 miljoen zaadcellen per milliliter hadden en nu nog zo’n 40 miljoen. Zet deze daling door, dan is mogelijk IVF nog de enige oplossing om zwanger te raken.

Bronnen:
Ouders van nu
Diverse deskundigen

---