De echte vraag of zorg zit vaak achter de klacht

Bij sommige klachten is de vraag achter de klacht belangrijker dan bij anderen. Zo vraag ik bij de klacht “haaruitval” altijd door. En heel vaak, met name bij vrouwen, blijkt daar de angst achter te zitten om kaal te worden. Dus meer nog dan antwoord te geven op de vraag: “wat is ‘t?” is ’t belangrijker om waar mogelijk gerust te stellen over de toekomstverwachting.

We zijn allemaal bang om kaal te worden

Gelukkig kan ik die laatste geruststelling relatief vaak geven. Heel veel oorzaken van haaruitval zijn tijdelijk, of zijn behandelbaar. Helaas niet allemaal!

Tijdelijke oorzaken van haaruitval

Tijdelijke oorzaken van haaruitval zie je bijvoorbeeld bij aandoeningen van de huid. Zo kan een bepaald soort eczeem (seborrhoïsch eczeem, het lijkt wat op roos) ook leiden tot haaruitval. Behandeling van de aandoening doet de haaruitval ook afnemen.

Een andere, veel voorkomende aandoening is het telogeen effluvium. De haargroei verloopt in drie fasen, die normaal gesproken wisselend over het hoofd plaatsvinden. Daardoor zullen op dezelfde plek enerzijds haren in de groeifase zitten, terwijl anderen uitvallen. Als dat gelijktijdig gebeurt zul je niets merken. Maar soms, bijvoorbeeld na een ziekte, een stressperiode, een operatie, komen alle haren tegelijkertijd in de laatste fase, die van het uitvallen. Dan wordt de haardos dunner en vallen er opmerkelijk veel haren uit. Dit is een aandoening die zich over het algemeen wel herstelt, al kost dat zeker enkele maanden.

Ook zijn er nog de soorten haaruitval die ontstaan door medicijnen of bepaalde voedingstekorten. Hierbij is het uiteraard belangrijk dat samen met de arts vast wordt gesteld wat de oorzaak is. Maar ook hier geldt vaak dat er iets aan te doen is.

Alopecia areata (lokale kaalheid) tenslotte, is een aandoening waarbij er echt duidelijk kale plekken ontstaan. Vaak is dat ter grootte van enkele centimeters, maar soms breiden de plekken zich uit en in een heel enkele situatie kan het leiden tot totale kaalheid. De aandoening herstelt vaak (zeker bij 80%), maar dat duurt wel 1-2 jaar.

Niet herstellende haaruitval

En uiteraard zijn er ook soorten haaruitval die niet herstellen. Bij de zogenaamde mannelijke haaruitval of kaalheid (alopecia androgenetica) zie je bij mannen de kenmerkende wijkende haargrens en de kaalheid bovenop het hoofd. Maar ook bij vrouwen kan dit optreden, vaak rond of na de menopauze. Het uit zich anders, meer in diffuus dun worden van het haar. In beide situaties is er helaas weinig aan te doen. Er zijn bij mannen nog wel wat middeltjes, maar het effect hiervan is erg beperkt.

Twijfel? Praat met je huisarts voor duidelijkheid, dat geeft rust

U ziet, er zijn veel soorten haaruitval en kaalheid. Hoewel er niet altijd wat aan te doen valt, blijkt de haaruitval toch vaak tijdelijk te zijn en vindt er nog herstel plaats. Met name dat laatste is voor veel vrouwen (maar zeker ook mannen) een geruststelling. En in alle gevallen denk ik dat het goed is dat je met vragen en onzekerheden er over praat met de huisarts!

---